Gübre çeşitleri incelendiğinde, gübrelerin temel bileşenlerinin azot, fosfor ve potasyum olduğunu görebilirsiniz. Potas veya potasyum gübre olarak adlandırılan gübreler, içindeki yoğun potasyumla bitkilerin temel ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanıyor. Özellikle potasyum eksikliği için hazırlanan gübreler ise potasyumlu gübre şeklinde sınıflandırılıyor. 


Potasyum Gübresi Nerelerde Kullanılır?

Potasyum, hemen hemen tüm bitkilerin ihtiyacı olan bir ana bileşen olduğundan geniş kullanım alanıyla karşımıza çıkıyor. Mısır yetiştiriciliği işlemlerinden çeltik üreticiliğine, patates, tütün, zeytin, fındık ve narenciye tarımına kadar hemen her tarımsal üretimde potasyum gübre kullanılabiliyor. Sebze ve meyve tarımı yapanlar, bağcılar, bostan üreticileri de potasyumlu gübrelerden faydalanıyor. 


Toprak analizi neticesinde, iklim veya toprak yapısı değişimine bağlı olarak potasyum eksikliği tespit edildiyse, meyve verimi için destek sunmak önem arz ediyor. Bilinçsiz tarım uygulamaları, zorlu çevre koşulları gibi sebeplerle verimsizleşen topraklarda potasyum eksikliğinin daha sık görüldüğünün altını çizmeliyiz. Eğer siz de topraklarınızda ana element eksikliğinden şüpheleniyorsanız muhakkak analiz yaptırmalı ve inceleme sonucu gereken miktarlarda potasyum gübresi tatbik etmelisiniz. 


Potasyum Gübre Ne İşe Yarar?

Potasyum, bitki metabolizmasının sağlıklı işlemesi için gerekli olan ana bileşenlerden biri kabul ediliyor. Azot ve fosforun işlenmesinde kullanılıyor. 

Bitkilerin su tutmasına yardımcı oluyor. Anyon ve katyon dengesini düzenliyor. 

Protein sentezini düzenleyerek, ekinin büyümesi için onu destekliyor. 

Ekinlerin kök gelişimi için gerekli görülüyor. Özellikle genç köklerin gelişimlerinde potasyum hayati rol oynuyor. 

Potasyum düzeyi yeterli olan bitkilerin hastalık ve zararlılara karşı daha dirençli olduğu biliniyor. 

Potasyum sayesinde kök hücrelerin su alımı düzenli bir şekilde gerçekleşiyor. 

Mahsul kalitesinin belirleyicisi olan potasyum, meyve iriliği, sertliği, rengi ve dolgunluğu için temel etken madde olarak karşımıza çıkıyor. 

Potasyum Gübre Çeşitleri 

Potasyumlu gübreler temel olarak üç grupta inceleniyor. 


Potasyum Sülfat: %48 ile 52 arasında potasyum minerali içeren gübreler, beyaz kristal yapıda oluyor. Suda çözünebiliyor. Özellikle çok yağış olan bölgelerde, yıkanmış topraklarda görülen potasyum eksikliğinin giderilmesi için kullanılıyor. Damla sulama ile verilebilen K2SO4 gübresi, kesinlikle yapraktan uygulanmıyor. Potasyum sülfat, bitkilerin dış koşullara karşı dayanıklılığını artırıyor. Ayrıca ekinin su kullanımını düzenliyor. Bunun yanında hastalık ve zararlı direncini önemli oranda güçlendiriyor. Çiftçilerimiz, potasyum sülfat gübresini meyve ağaçları, sebzeler için kullanarak; tomurcuklanmayı, çiçek oluşumunu ve meyve tutumunu destekliyor. 


Potasyum Gübresi Nerelerde Kullanılır?

Potasyum Nitrat: Potasyum nitrat %46 oranında potasyum ihtiva ediyor. KNO3 gübresi, sodyum ve klor içermemesiyle öne çıkıyor. Direkt toprağa veya yapraktan uygulanabilen ürün, büyüme öncesinde veya büyüme dönemi sırasında tercih edilebiliyor. Çiftçilerimiz, gübreyi sulamayla beraber vermeyi de tercih edebiliyor. Potasyum nitrat kullanımı, meyvelerin iri olmasına, sert ve dolgun oluşmasına yardım ediyor. Özellikle ürünlerin şeker oranının, aromasının ve vitaminlerinin artmasına katkıda bulunuyor. Daha az meyve dökümü vadediyor. Tüm faydaların yanında potasyum nitrat kullanımının çiçeklenmeyi artırdığından da bahsedebiliriz. 

Potasyum Klorür: %60 K2O içeriyor. En yüksek potasyum içeren gübre olan potasyum klorür, suda çözünebiliyor. Beyaz kristal formundaki gübre, nötr karakterli olduğu için toprakta asitlik ya da alkalilik yaratmıyor. Tütün ve patates dışındaki tüm bitkiler için tercih edebilirsiniz. Ürün sayesinde fotosentezi artırabilir ve verim artışı sağlayabilirsiniz. Potasyum klorür, taban gübresi olarak verilebiliyor. 

Potasyum Gübresi Ne zaman Verilir? 

Yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının potasyum ihtiyacı oldukça yüksek oluyor. Bu bitkilere potasyum uygulaması hasadın ardından veya yaprak dökümü döneminde yapılıyor. Söz konusu bitkiler sert çekirdekliyse, yani şeftali, zeytin veya vişne gibi türler yetiştiriliyorsa, çekirdek sertleşmeye başladıktan sonra potasyum ihtiyacının arttığı not düşülüyor. Bu nedenle, bu dönemde potasyum gübresi verilerek meyvelerin daha büyük taneli olması sağlanabiliyor. 


Sebze yetiştiriciliğinde, potasyum gübresi dikim öncesinde kullanılıyor. Çiçeklenme ve meyve olgunlaşma döneminde de uygulama yapılıyor. Eğer killi topraklarda kullanılacaksa, potasyum gübresinin ekimden önce verilmesi önem taşıyor. Kil bakımından oldukça düşük olan topraklarda ise ekim sonrasında gübre uygulaması tavsiye ediliyor. 


Bitkilerde Potasyum Eksikliği Nasıl Anlaşılır? 

Potasyum eksikliği yaşayan bitkilerin yaprak kenarlarında sararma görülüyor. 

Yaprak dokusunda ölüm ve kahverengileşme dikkat çekiyor. 

Potasyum açısından fakir olan bitkilerin yapraklarının altındaki stomaların açılıp kapanmasını sağlayan sistem zarara uğruyor. Su stresine giren ekinlerde gevşeme ortaya çıkıyor. 

Kök gelişimi yavaşlayarak kök yapısında bozulmalar görülüyor. 

Ekinler hastalıklara ve zararlılara karşı dayanıksız hale geliyor. 

Ürün kalitesinde gözle görülür azalma meydana geliyor. Meyve tutumu, meyve büyüklüğü, aroması, şeker oranı azalıyor. 

Potasyumlu Gübreler Nasıl Uygulanır?

Potasyumlu gübrelerin uygulanması için farklı yollar kullanılabiliyor. Elbette gübrenin çeşidi de uygulama türünü değiştiriyor. Örneğin potasyum sülfat gübresinin yapraktan uygulanması önerilmezken diğer potasyumlu gübreler için yapraktan uygulama da bir alternatif olabiliyor. 


Potasyumlu gübreleri bitki köküne serperek, mibzerle toprağa vererek, püskürtme yoluyla yapraktan uygulayabilirsiniz. Eğer meyve ağaçlarına potasyumlu gübre vermek istiyorsanız, taç izdüşümüne uygulama yapabilir, toprakla karıştırarak veya damla sulama yöntemini kullanarak gübrenin ekine ulaşmasını sağlayabilirsiniz. 


Dekara Ne Kadar Potasyumlu Gübre Atılmalıdır? 

Tarım Bakanlığı’nın gübre tavsiyeleri makalesine göre, toprak analizinde çıkan, verilmesi gereken potasyum değeri, potasyumlu gübrelere göre farklı değerlerle çarpıılıyor ve dekara uygulanacak kilogram bilgisine ulaşılıyor. 


Potasyum Nitrat gübresi (%44-%13) için 2,3 

Potasyum Sülfat gübresi (%50) için 2,0

Potasyum Klorür gübresi (%60) için 1,7 ile çarpım yapılıyor. 

Örneğin eğer rapora göre, verilmesi gereken potasyum saf madde miktarı 6 kilogramsa ve potasyum nitrat gübresi uygulanacaksa, 6x2.3=13.8 değeri elde ediliyor. Yani 1 dekar araziye 13.8 kilogram potasyum nitrat uygulanması öneriliyor. 



Potasyum Sülfat ile Potasyum Nitrat Arasındaki Fark Nedir?


Her iki gübre de topraktaki potasyum ihtiyacını gidermeye yardımcı oluyor. Ancak potasyum sülfatta potasyumun yanı sıra kükürt de yer alıyor. Potasyum nitratta ise nitrat azotu bulunuyor. Potasyum sülfatın alkali olan topraklarda kullanımı öneriliyor. Potasyum nitrat ise asidik toprak yapısına uyum gösteriyor. İki gübrenin yanında alternatif oluşturan üçüncü bir çeşit olan potasyum klorür, nötr karakterli olduğu için toprakta asidite veya alkalilik yaratmıyor.


Potasyum En Çok Hangi Gübrede Bulunur?


Potasyum klorür, en yüksek oranda potasyum içeren gübre olarak tanınıyor. Potasyum klorürde %60 K2O bulunuyor.


Fazla Potasyum Gübresi Uygulamanın Zararları Var mı?


Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre, bitkiler tarafından fazla alınan potasyum magnezyum alımını azaltıyor. Bu da bitkinin tepe sürgününün yavaşlamasına neden oluyor. Bitkilerde Mg, Ca, B, Zn, Mn gibi minerallerin eksikliği gözlenebiliyor. Potasyumun eksikliği gibi fazlalığı da meyve kalitesini olumsuz etkiliyor, interaksiyon nedeniyle elmalarda acı benek meydana gelebiliyor. Ayrıca meyvelerin raf ömrünün kısaldığına dikkat çekiliyor.