Anavatanı Hindistan ve Çin olan patlıcan bitkisinin öncelikle tüm Asya ülkelerine, ardından Anadolu üzerinden Avrupa’ya yayıldığı biliniyor. 17. yüzyıl itibarıyla ülkemizde patlıcan yetiştiriciliği başlıyor. Türkiye topraklarında Karadeniz, İç ve Doğu Anadolu Bölgesi, patlıcan yetiştirmede başı çekiyor. 


Solanaceae familyasının, Solanum cinsinden olan patlıcan, ılık iklimlerde yıllık,


tropik iklimlerde ise çok yıllık bir kültür bitkisi olarak yetişiyor. Tropik bölgelerde patlıcanlar daha çok ağacı andıran gelişkin yapıda karşımıza çıkıyor. Patlıcanın bilimsel adı Solanum melongena L. olarak literatürde geçiyor. 


Patlıcan yetiştiriciliği, ülkemizde çoğunlukla açıkta yapılıyor. Açıkta yetiştiricilik, yazlık sebze üretimi için seçiliyor. Örtü altı yetiştirme ise kış ve bahar aylarındaki üretimde tercih ediliyor. Ülkemizde en çok yetiştirilen patlıcan çeşitleri şöyle sıralanıyor: 


Kemer patlıcanı: İnce ve uzun bir çeşit olarak tanınıyor. 

Halkapınar patlıcanı: Orta boylu tür, koyu mor ve ucu sap kısmından daha dolgun oluyor. 

Bostan patlıcan: İri ve geniş bir tür olan bostan, koyu mor renkle ayırt ediliyor. Bursa’da tophane, İzmir’de topan adıyla adlandırılıyor. 

Kirmastı: 15 cm civarında boya sahip olan türün sap kısmı ince, ucu geniş görülüyor. Mor renkte kabuğu olan patlıcan çeşidi, özellikle Bursa’nın Kemalpaşa ilçesinde yetişiyor. 

Yalova49 patlıcanı: Koyu, siyaha çalan mor renkte olan patlıcanın sapı dar şekilleniyor. Meyve boyu 20-25 cm’e ulaşıyor. 

Gönen patlıcan: Açık mor renkte olan patlıcan hemen hemen her yörede ilgiyle alıcı buluyor. 

Patlıcan Yetiştiriciliği için Uygun İklim ve Toprak Özellikleri Nelerdir?

Sıcak iklim meyvesi olan patlıcan, -1 derece soğuğa kadar dayanabiliyor. Vejetasyon süresi 6 ayı bulan ekin için optimum sıcaklık 25-30 derece ölçülüyor. Gece ise 15-20 derece sıcaklık yeterli oluyor. Gece ısı 15 derecenin altına düştüğünde meyve bağlamada sorun oluşabiliyor. Gelişim soğukta yavaşlıyor ve meyve rengi açılabiliyor. 40 derecenin üstünde ise kök gelişimi ve besin alımı konusunda sorunlar yaşanıyor. 8 derecenin altında büyüme ve çiçek üretim süreci duruyor. Çiftçilerimiz, patlıcan yetiştiriciliğinde yeterli verim için en uygun sıcaklığın 22 derece olduğunu biliyor. Havadaki nemin ise %55-60 olması, toprak neminin %60-70 dolaylarında seyretmesi yeterli görülüyor. 



Patlıcan Yetiştiriciliği için Uygun İklim ve Toprak Özellikleri Nelerdir?

Patlıcanın killi toprakta yetiştirilemeyeceğini bilmelisiniz. Ağır ve rutubetli topraklar ise kök çürüklüğü sorunu meydana getiriyor. Drenajı iyi olmayan, sıcaklığı düşük olan topraklarda erkenci verim oldukça azalıyor. Patlıcan, tuza orta derecede hassas ekinler arasında sayılıyor. Topraktaki EC’nin 2.5 mS derecenin altında olması gerekiyor. Patlıcan yetiştiriciliği, derin, geçirgen, organik madde yönünden zengin, besin açısından sorun yaşamayan topraklarda rahatlıkla yapılabiliyor. Tınlı, tınlı-kumlu ve pH derecede 6-6.7 aralığında olan topraklar tercih ediliyor.