Map gübresi, mono amonyum fosfat adının kısaltılmasıyla isimlendiriliyor. Bingöl Üniversitesi’nin Bitki Besleme Ders Notlarına göre, içerisinde %11 N, %48-55 P2O5, %2 CaO, %0.5 MgO ve 1-3 S bulunduruyor. Suda çözünür özellik gösteriyor. Tarım alanında 12-61-0 adıyla da anılabilen map gübresindeki çözünebilir fosfor pentaoksit oranı %61’e ulaşıyor. Gübreler ve Gübreleme adlı makaleye göre, monoamonyum fosfat gübresinin toplam etkili madde oranı %70-75’i buluyor. Bu nedenle özellikle sera yetiştiriciliğinin vazgeçilmezi oluyor. Resmi kaynaklara göre, mono amonyum fosfat gibi amonyum fosfat gübre çeşitleri, gübre sektörünün yanı sıra yangın söndürücülerde ve hayvan yemi yapımında da kullanılıyor. Gübre için hazırlanan formdaki ürünlerde demir, alüminyum, klor ve magnezyum gibi safsızlıklar bulunabiliyor. Hem katı hem de sıvı formda amonyum fosfat gübreleri bulunabiliyor ancak daha çok granül ürünler piyasada yer buluyor. 


Map Gübresi Nedir?

Map gübresi, uygun orandaki amonyak gazının fosforik asit içerisinden geçirilmesi ile elde ediliyor ve kimyasal gübreler içinde kategorize ediliyor. Nem çekici özelliği bulunmayan gübre, doğrudan kullanılabildiği gibi, çok besinli gübrelerin üretiminde hammadde olarak yer alabiliyor. Tarım endüstrisinde sıklıkla kullanılan map gübre, kompoze gübre çeşitleri arasında sınıflandırılıyor. Granül formu ve beyaz rengi ile tanınıyor. Azot ve fosfor ihtiva eden gübre, en yüksek fosfor içeren ürün, olmasıyla gübre çeşitleri arasından ayırt ediliyor. Düşük azot bulundurmasıyla özellikle fosfor ihtiyacı olan ekinler için tercih edilebiliyor. Map gübresinin içindeki fosfor, dihidrojen fosfat formunda bulunuyor. Bu sayede ekinler, besini kolaylıkla alıp kullanabiliyor. 



Map Gübresi Ne İşe Yarar?

Map gübresi olarak da bilinen mono amonyum fosfat gübresi, ekinler için birçok fayda sağlıyor: 


Ekinlerin besin almasını sağlayan köklerine kolaylıkla ulaşıyor. Ekinlerin kök gelişimini hızlandırdığı için yetişme sürecine önemli destek veriyor. Güçlü kökler elde etmeye yardımcı oluyor. 

Çiçeklenmenin eşit dağılmasına destek veriyor. Çiçeklenmeyi artırıyor. 

Hastalık, kuraklık ve soğuk gibi olumsuz dış etkenlere karşı ekinlere dayanıklılık veriyor. 

Dane ve meyve tutumuna yardımcı oluyor. 

Hasatta erkenciliğe imkan veriyor. 

Map gübresi, tahıllarda kardeşlenmeyi teşvik ediyor böylelikle verimde artış elde edilebiliyor. 

İri ve dolgun ürün elde etme olasılığı map gübresi kullanımı ile artıyor. 

Map Gübresi Ne Zaman Kullanılır?

Map gübresi kullanmadan önce toprak analizi yapılarak ihtiyaç olup olmadığına bakılıyor. Eğer ekinlerde fosfor eksikliği varsa, mono amonyum fosfat gübresine başvurulabiliyor. Kök gelişimini artırdığı için map gübresi daha çok ekinin ilk gelişme döneminde kullanılıyor. Özellikle nötr karakterli, yüksek pH değeri bulunan topraklara uygulanıyor. Tüm ekinler için tercih edilebiliyor. 


Map gübresinin çiftçilerimizce, meyve oluşum döneminde de verildiği biliniyor. Çiçeklenme döneminde ekinler fosfora ihtiyaç duyduğu için bu dönemde map desteği vermek çiçeklenmeyi artırıyor. Ürünün kullanım dönemi ekine, iklime göre değişiklik gösteriyor. Hem meyve ve sebzelerde, hem de bostanda, tarla bitkilerinde, bağda kullanılabilen gübrenin uygulama zamanı ekin cinsine göre belirleniyor. Ülkemizde genellikle şubat ve mart aylarında map gübresi uygulamaları yapılıyor. 




Bazı ekinlere göre map gübresi uygulama dönemleri: 


Map gübresi, domates, biber, patlıcan ve salatalık gibi sebzelerde kullanılırken fide dikimi ile çiçeklenme süreçleri arasında kullanılıyor. Buna ek olarak, çiçek sonrası meyve tutumuna kadar olan dönemde de map gübresi verilebiliyor. 

Arpa, çeltik ve buğday yetiştiriciliği için kardeşlenme döneminde map gübre kullanımı öneriliyor. 

Patates, pancar ve havuçta çapadan sonra gübre veriliyor. 

Mısır ve ayçiçek yetiştiriciliği söz konusu olduğunda, ekin boyu 15-20 cm olduktan sonra map gübre kullanımı öneriliyor. 

Pamuk yetiştiriciliği yapılıyorsa, fide sürecinde ve çapanın ardından map gübre verilmesi tercih ediliyor. 

Fasulye, nohut ve mercimek üretirken, çiçeklenmeden 10-15 gün kadar önce map gübresi veriliyor. Ayrıca, çiçek uçtuktan sonra tutuma kadar olan süreçte de map gübrelemesi yapılabiliyor. 

Fındık, ceviz gibi ürünlerde, çiçeklenme öncesinde map gübresinin tatbik edilmesi gerekiyor. 


Yapraktan uygulamanın serin havada ve akşam saatlerinde gerçekleştirilmesi öneriliyor. 30 derecenin üzerindeki hava sıcaklıklarında uygulama yapılmaması gerektiği önemle hatırlatılıyor. 


Map Gübresi Kullanmanın Avantajları Nelerdir? 

Map gübresi sağladığı birçok avantaj nedeniyle çiftçilerimizin tercihi oluyor. Map ekimle ve ekim sonrasında baş gübre olarak kullanılabiliyor. 


Map gübresi kokusuz olmasıyla çiftçilerimize kolaylık sağlıyor ayrıca cilde teması iritasyona neden olmuyor. 

İçerisinde klor, sodyum ve ağır metaller bulundurmadığı için ekinlere zarar vermemesi gübrenin en önemli avantajı oluyor. Bu nedenle tarımsal üretimde güvenle kullanılabiliyor. 

Map gübresinin içindeki azot tamamıyla amonyum azot formunda bulunuyor. Bu sayede element ekinler tarafından kontrollü olarak alınıyor. 

Map gübresinin damla sulama ile kullanımı, suyun pH derecesinin 4.5 derecesinde tutulmasını sağlıyor ve elementler ekin tarafından daha kolay alınıyor. 

Kalsiyum ve magnezyum bulunduran gübreler dışındaki hemen her eriyebilen gübreyle karıştırılabildiği için pratik kullanım vadediyor. 

MAP hafif asit karakterli olması nedeniyle fosfor da çok daha kolay emiliyor. 

Gübrelerin sınıflandırılması adlı akademik kaynağa göre, yeterli miktarda potasyum elementi içeren alkali karakterli topraklarda, map gübresi daha iyi verim elde etmeye yardımcı oluyor. 

Map gübresi kullanmanın avantajları, mono amonyum fosfat gübresinin hemen hemen tüm tarımsal ürün yetiştiriciliğinde tercih edilmesi ile sonuçlanıyor. 


Map Gübresi Nasıl Kullanılır? 

Ahi Evran Üniversitesi’nin Kimyadal Gübreler notlarına göre, Map gübresi suda kolay çözünebildiği için genellikle sulama suyu ile beraber, taban gübresi olarak uygulanıyor. Mini sprink gibi her sulama sisteminde kullanıma uygun bulunuyor. İgsaş’ın kaynaklarına göre, sulama suyunun kalitesine göre, ortalama 1 litre suya 200 gram kadar (daha fazla da olabiliyor) map gübresi ekleniyor. Çok besinli damla sulama ve yaprak gübreleri ile karıştırılabilen monoamonyum fosfat gübreleri, tohum derinliğine ve köke bant şeklinde verilebiliyor. Yapraktan uygulama yapılırken dozlar 10-15 gün ara ile ekine sunuluyor. Damla şeklindeki sulamada map gübre tercih ediliyorsa, haftalık dozlarla gübreleme gerçekleştiriliyor. 



Map Gübre Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler 

Map gübresi kullanıldıktan sonra, ürünün serin ve nemli olmayan alanlarda, ambalajı kapalı bir şekilde muhafaza edilmesi öneriliyor. 

Çocuklardan uzak tutulması, onların ulaşamayacağı yerlerde saklanması önem arz ediyor. Map gübrenin depolandığı alanların sıcaklığı sürekli 40 derecenin altında tutuluyor. Daha sıcak alanlarda muhafaza edilmemesi gerektiğinin altı çiziliyor. 

Depoların iyi havalandırılması öneriliyor. 

Açılmış ve bir kısmı kullanılmış olan Map gübresi ürünlerinin paketlerinin ağzının kapanması ve öyle saklanması gerekiyor. Torbanın hava almayacak şekilde sıkıca bağlanması önem arz ediyor. 

Map gübresi kullanılırken göz ile temastan kaçınılıyor. Göz ile temas halinde, cildin bol su ile durulanması, kesinlikle ovalanmaması ve muhakkak bir doktora danışılması gerektiği ifade ediliyor. Cilt temasında sabun ve su ile temizlik yeterli oluyor. 



Map gübre nasıl görünür?


Beyaz renkte ve kristal yapıda olan map gübresi, koku bulundurmuyor. Granül yapıda olması ile tanınabiliyor.